Sociaal domein

Het jaar 2015 is het start jaar geweest voor de veelomvattende drie decentralisaties: wmo (wet maatschappelijke ondersteuning), jeugd en participatie. Daarnaast is de taak Beschermd wonen opgepakt, waarbij Venlo als centrumgemeente deze taak organiseert voor alle gemeenten in Noord- en Midden-Limburg.
2015 heeft zich gekenmerkt door zorgcontinuïteit voor alle oude en nieuwe cliënten. De bestaande zorg, die onze inwoners eind 2014 kregen onder verantwoordelijkheid van rijk, provincie of zorgkantoor is in 2015 al of niet gewijzigd voortgezet onder verantwoordelijkheid van de gemeente Venlo. Deze majeure operatie is goed verlopen. Hierbij zijn er geen wachtlijsten ontstaan. Daarnaast is de transitie vormgegeven door het inzetten van sociale wijkteams en uitvoeringsteams en een verschuiving van dagbesteding naar open inloop in de 10 Huizen van de Wijk. Ook is er ingezet op eigen kracht, ondersteuning vanuit de eigen netwerken, wederkerigheid en op vrijwilligers. Via de introductie van leefzorgplannen zijn bij nieuwe en bestaande cliënten de eigen kracht en behoefte aan ondersteuning op alle leefdomeinen in kaart gebracht. De benodigde ondersteuning is ingezet volgens het principe van één gezin, één plan en één regisseur. Zie voor de uitgebreide resultaten het Programma 3 Participatie en werkgelegenheid en Programma 4 Zorg en welzijn.

2015 is een opstartjaar geweest. Naast de geboden zorgcontinuïteit zijn er ook een aantal zaken niet goed gegaan. Met name bij de betalingen van rekeningen zijn achterstanden ontstaan en voorschotten verstrekt. Deels door onvolledige en laat verstrekte gegevens van het Rijk en zorgaanbieders. Deels door het niet goed functioneren van de gemeentelijke administratie (de Backoffice). Hierdoor zijn ook eigen bijdragen niet of laat geïnd. Voor de Backoffice is in het vierde kwartaal 2015 een grote inhaalslag gestart. Deze is erop gericht om onze verplichtingen van 2015 getrouw in de jaarrekening te kunnen opnemen en om 2016 administratief goed te kunnen verwerken. De afrekeningen met de grootste aanbieders (95 % van de financiële omvang) zijn geanalyseerd en de afrekeningen daarvan zijn in de jaarrekening opgenomen.

Financiële resultaat 2015
Het financiële resultaat over 2015 geeft het volgende beeld:

(bedragen x € 1.000)

begroting 2015

realisatie 2015

verschil 2015

Taken als centrumgemeente:

Beschermd wonen

43.145

40.240

2.905

Maatschappelijke opvang (Regionaal Kompas)

11.098

11.232

-/- 134

Lokale taken Venlo:

WSW

16.775

16.873

-/- 98

WSW: aanvullende bijdrage WAA

1.996

1.795

201

Re-integratie

4.279

4.539

-/- 260

Wijkoverstijgend beleid

2.872

1.004

1.868

Maatschappelijke participatie

1.879

1.770

109

Mantel- en informele zorg

599

471

128

Sociale wijkteams *

47.825

53.106

-/- 5.281

Perceptiekosten

6.210

6.072

138

Totaal voor bijstelling budgettair kader

136.678

137.102

-/- 424

Effect decembercirculaire 2015

-/- 88

88

Eigen bijdragen WMO (verschil begroting-realisatie)

-/- 272

-/- 272

Eigen bijdrage beschermd wonen

-/- 1.801

1.801

Totaal na bijstelling budgettair kader

136.678

135.485

1.193

  • Sociale wijkteams: dit betreft de posten informatie en advies; de huizen van de wijk (huur en exploitatiekosten); kern- en uitvoeringsteam; open inloop, dagbesteding en alle maatwerkvoorzieningen wmo (wet maatschappelijke ondersteuning) en jeugd.

Een toelichting op bovenstaande budgetten treft u aan in programma 3 Participatie en Werkgelegenheid en programma 4 Zorg en Welzijn.

Resultaat in relatie tot lokale en regionale taken

De volgende tabel geeft het resultaat weer als we deze uitsplitsen naar lokale Venlose taken en naar de regionale taken beschermd wonen en maatschappelijke opvang, die we als centrumgemeente uitvoeren voor de gemeenten in Noord- en Midden-Limburg:

(bedragen x € 1.000)

lokale taken

taken als centrumgemeente:

totaal

beschermd wonen

maat-schappelijke opvang

Begroot budgettair kader

82.435

43.145

11.098

136.678

Bijstellingen budgettair kader:

Effect december circulaire 2015

79

9

88

Eigen bijdragen (verschil begroting-realisatie)

-/-     272    

1.801

1.529

Uitgaven ten laste van het kader

85.630

40.240

11.232

137.102

Resultaat

-/- 3.388

4.715

-/-    134

 1.193

Er is dus een tekort op de lokale taken van de gemeente Venlo van € 3,4 miljoen. Op de regionale taken zit een overschot van € 4,7 miljoen op beschermd wonen een tekort van € 0,1 miljoen op maatschappelijke opvang. In totaal bedraagt het financiële resultaat over 2015  € 1,2 miljoen positief op een totaal van € 137,1 miljoen (0,9 %).
In 2016 ligt er de taakstelling om met ruim € 9 miljoen minder uit te komen vanwege de afgenomen rijksuitkering sociaal domein. In RIB 2016-91 over de transformatie-agenda bent u geïnformeerd over hoe we deze opgave aanpakken.

Resultaat in relatie tot de kaders

Via maximale ontschotting van middelen wordt binnen het sociaal domein de integrale benadering toegepast. Sturing op het sociaal domein geschiedt zo veel als mogelijk op een integrale benadering van de inwoner en gewenste effecten. Aan de sociale wijkteams, als dé centrale toegang voor zorg en ondersteuningsvragen, wordt daarom één integraal budget beschikbaar gesteld.
Toch is het de vraag hoe de gerealiseerde uitgaven zich verhouden tot de vanuit het rijk beschikbare middelen. Was bijvoorbeeld de rijksuitkering sociaal domein voor het deel jeugdzorg voldoende om de uitgaven voor de jeugdzorg te dekken?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn zowel het kader als de realisatie van de uitgaven verdeeld naar de verschillende productgroepen/ activiteiten. Hierbij zijn de uitgaven die betrekking hebben op meerdere producten zoals de perceptiekosten, de centrale toegang en algemene ondersteuning en de wijkoverstijgende budgetten verdeeld naar WMO en jeugdzorg op basis van de opbouw van het kader (56% komt ten laste van de WMO en 44% ten laste van de jeugdzorg).

Dit leidt tot het volgende overzicht:

(bedragen x € 1.000)

opbouw kader
2015

realisatie uitgaven 2015

verschil 2015

Taken als centrumgemeente:

Beschermd wonen

44.955

40.240

4.715

Maatschappelijke opvang (regionaal kompas)

11.098

11.232

-/-    134

Lokale taken:

WMO nieuw en bestaand

31.340

32.146

-/-    816

Jeugdzorg

25.370

28.036

-/- 2.666

Participatiewet: re-integratie en WSW

23.054

23.207

-/-    153

Mantel- en informele zorg

599

471

128

Maatschappelijke participatie

1.879

1.770

109

Totaal

138.295

137.102

1.193

Dit overzicht maakt duidelijk dat met name op het gebied van de jeugdzorg sprake is van tekorten. Het tekort bij de WMO geeft feitelijk geen juist beeld omdat de nog over 2015 te innen eigen bijdragen (geraamd op € 0,7 miljoen) pas bij inning in 2016 mag worden verantwoord. Het realistische verschil op de WMO bedraagt daardoor € 0,1 miljoen negatief.

Reserves sociaal domein

De raad heeft besloten om een reserve decentralisaties voor de jaren 2015 – 2017
te gebruiken voor schommelingen. Ook heeft de raad op 16 december 2015 bij de Finrap 2015 besloten om een aparte reserve Beschermd wonen te vormen voor deze centrumtaak voor Noord- en Midden-Limburg. De overige reserves vallen eveneens binnen het sociaal domein.

Het verloop van deze reserves in 2015 is als volgt:

Reserve decentralisaties
(bedragen x € 1.000)

Stand per 1 januari 2015

5.417

Onttrekking: negatief resultaat  lokale taken decentralisatie sociaal domein 2015

              -/-  3.388

Onttrekking: negatief resultaat  regionale taak maatschappelijke opvang

             -/-          134

Dotatie: positief saldo HHT-regeling  deel gemeente Venlo 2015 *

893

Stand per 31 december 2015

2.788

*   De aan de gemeente Venlo in het kader van de HHT-regeling (Huishoudelijke Hulp Toelage) door het rijk beschikbaar gestelde middelen zijn met ingang van 2015 toegevoegd aan het budgettair kader decentralisatie sociaal domein.

Reserve beschermd wonen
(bedragen x € 1.000)

Stand bij aanvang op 16 december 2015 (Finrap)

0

Dotatie: positief resultaat beschermd wonen 2015

4.715

Stand per 31 december 2015

4.715

Reserve maatschappelijke opvang en verslavingszorg
(bedragen x € 1.000)

Stand per 1 januari 2015

1.023

Onttrekking 2015

  •  10

Stand per 31 december 2015

1.014

Deze reserve is bedoeld voor de nieuwe dag- en nachtopvanglocatie.

Reserve Vrouwenopvang
(bedragen x € 1.000)

Stand per 1 januari 2015

211

Onttrekking/ toevoeging 2015

-

Stand per 31 december 2015

211

Reserve Huishoudelijke hulp toelage (regio-gemeenten)
(bedragen x € 1.000)

Stand bij aanvang op 16 december 2015 (Finrap)

2.195

Onttrekking aandeel Venlo 2015 (opgenomen in reserve decentralisaties)

  •  893

Stand per 31 december 2015

1.302