Beleid

Macro-economisch beeld
Ondanks verwoede pogingen van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft dit in het afgelopen jaar niet geleid tot stevige Europese groeicijfers. De economie in de Eurozone groeide in het laatste kwartaal van 2015 gemiddeld met nog maar 0,3%, gelijk aan die van Duitsland en van Nederland. In Duitsland daalde in de laatste twee kwartalen zelfs de industriële productie.

Over heel 2015 kwam de economische groei in ons land uit op 1,9%. Dit betekent een tweede jaar van groei, na de 0,8% krimp in 2013 en de 1% groei van 2014. Hierbij dient overigens te worden aangetekend dat de Nederlandse groeicijfers over 2015 uiteindelijk zo’n 0,4% lager uitvielen als gevolg van de teruggeschroefde gasproductie. De omvang van de nationale economie kwam in het eerste kwartaal van het afgelopen jaar weer voor het eerst uit boven het niveau van de voor het begin van crisis in 2008.

Met name de export en investeringen waren de belangrijkste dragers van de groei. Daarnaast namen het vorig jaar ook de consumentenbestedingen toe en zette het herstel van de woning- en arbeidsmarkt door. In negatieve zin droegen de sectoren delfstoffenwinning en financiële instellingen bij. Delfstoffenwinning liet zelfs een krimp zien van maar liefst 24%.

Werk
De werkloosheid in Venlo daalde, voor het eerst sinds de piek van 8,4% in 2014 naar 7,3% (landelijk: 6,9%) in het afgelopen jaar. Met name onder jongeren (11,3%) en onder allochtonen (11,1%) is de werkloosheid in onze stad echter nog zeer hoog. Opvallend is daarbij ook dat het werkloosheidspercentage voor 45+ers in Venlo met een werkloosheid van 7,1% lager ligt dan het stedelijk gemiddelde.

Het hebben van betaald werk is voor veel inwoners niet alleen van belang vanwege het inkomen, maar evenzo voor hun individuele ontplooiing en het gevoel om erbij te horen. Om hieraan als gemeente Venlo een bijdrage te kunnen leveren hebben wij in het voorjaar met onze lokale ondernemers een convenant (START) gesloten gericht op het beter op elkaar laten aansluiten van de lokale arbeidsvraag en -aanbod. Verder is, mede gelet op de te realiseren extra banen uit de banenafspraak met het rijk, in 2015 het regionaal werkbedrijf opgericht. Het Werkgeversservicepunt Noord-Limburg, een samenwerkingsverband van het UWV, de drie sociale werkbedrijven uit de regio en de gemeenten uit onze regio, verzorgt hiervoor de uitvoering.

Uiteraard hebben wij ons daarnaast zeer ingespannen om voldoende passende werkgelegenheid aan te trekken, passend bij het arbeidsaanbod in onze stad. De ingezette intensivering van onze acquisitie werpt op dit moment ook in die zin zijn vruchten af. De verkoop van bedrijfskavels op Trade Port Noord lag het afgelopen jaar ver boven het jaarlijks gemiddelde. En om ook op termijn de vraag naar arbeid te kunnen blijven invullen zijn er in 2015 wederom enkele nieuwe opleidingen gestart aan het University College Venlo.

Zorg, jeugd en participatie
Het afgelopen jaar heeft Venlo haar vorig jaar verworven vooruitgang (vanaf de 43e positie) naar de 39e positie op de sociaal-economische index van vijftig grootste gemeenten weten vast te houden. Dat wil overigens zeker niet zeggen dat we dus nu tevreden achterover kunnen leunen. We bevinden ons immers net buiten de 20% van de in dat opzicht kwetsbaarste Nederlandse steden. Er is de komende jaren in dat opzicht dus nog veel te doen.

Met de invoering van de nieuwe wetgeving op het gebied van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en participatie per 1 januari 2015 hebben de gemeenten de beschikking gekregen over een breed instrumentarium om met een passend zorg- en ondersteuningsaanbod te komen. Het afgelopen jaar zijn wij van start gegaan met onze lokale aanpak.

Zo hebben wij een dekkend netwerk gerealiseerd van twaalf sociale wijkteams met ruim honderd professionele generalisten. Deze teams vormen de centrale toegang voor ondersteuningsvragen op het gebied van werk, wonen, welzijn, zorg en veiligheid. Deze teams hebben een enorme prestatie geleverd door in het afgelopen jaar in overleg met de betrokkenen 4.450 leefzorgplannen op te stellen. Deze leefzorgplannen vormen de basis voor de ondersteuningsarrangementen.

Inmiddels zijn in Venlo ook vier ‘uitvoeringsteams individuele ondersteuning’ ingezet in wijken om de ondersteuning meer integraal, flexibel en dichtbij de burger te organiseren en zijn er drie ‘uitvoeringsteams gezinscoaches’ gevormd. In de wijken Venlo-Noord en Tegelen is verder gestart met ‘uitvoeringsteams hulp bij het huishouden’.

In 2015 is door de gemeente Venlo de ondersteuning en zorg overgenomen van 1.800 voormalige AWBZ-cliënten met individuele begeleiding, begeleiding in groepsverband (met name dagbesteding) en kortdurend verblijf, alsmede het bijbehorende vervoer. Verder is de continuïteit van zorg voor alle overgangscliënten vanuit de Jeugdwet geborgd. In Venlo ging het om 1.500 jongeren en hebben wij een maatwerkvoorziening gerealiseerd voor burgers uit de gehele regio Noord- en Midden-Limburg.

Het zal u niet ontgaan zijn dat dit voor bestuurlijk en ambtelijk Nederland een enorm omvangrijke operatie is geweest die nog niet is afgerond en ook in 2016 zeker een vervolg zal krijgen. De opgave is niet alleen blijvend, maar ook nog steeds zeer groot, net als de financiële en organisatorische risico’s die hiermee gepaard gaan. Het afgelopen jaar bent u hierover meerdere malen door ons geïnformeerd.

De coalitiepartijen hebben in het coalitieakkoord armoedebestrijding als belangrijk speerpunt opgenomen. Het is die zin dan ook goed om te zien dat een toenemend aantal kinderen de weg vindt naar het jeugdsport- en jeugdcultuurfonds, dat kinderen uit huishoudens met een kleine beurs, financiële ondersteuning biedt bij sport- of cultuurbeoefening. Het afgelopen jaar nam dit aantal, voor het vierde jaar op rij, toe.

Het afgelopen jaar hebben we in Venlo ervaring opgedaan met participatie en zelfwerkzaamheid van onze inwoners bij het onderhoud van de openbare ruimte. Voor ons is de verder uitwerking hiervan een belangrijke rode draad binnen het collegebeleid. Samen met u hebben we het aflopen najaar, tijdens een themavond, gesproken over de verschillende kanten van het thema ‘loslaten in vertrouwen’ in relatie tot de rol van de gemeenteraad. Hieraan geven wij in 2016 verder invulling.

Demografische ontwikkeling
Venlo is niet alleen een stad met een relatief zwak sociaal-economisch profiel, niet alleen de optelsom van onze stedelijke problemen. Venlo is ook, en steeds meer, een interessante stad voor nieuwkomers, zowel uit binnen- als buitenland. De stad heeft in 2008 een demografische groeiambitie geformuleerd en slaagt er, ondanks demografische druk, in om sinds 2011 nog steeds groeicijfers te laten zien. Groeicijfers die van groot belang zijn voor het behoud van de lokale koopkracht en voor onze lokale voorzieningen.

Het aantal ingeschreven inwoners daalde in 2015 ‘op papier’ van 100.536 naar 100.373. Een daling dus van 163 inwoners. Hier behoort echter een belangrijke kanttekening te worden gemaakt. De sluiting van het asielzoekerscentrum in Venlo betekende dat er afgelopen jaar eerst circa 400 inwoners werden uitgeschreven. Na de heropening en dus huisvesting van wederom circa 400 inwoners bleek dat er op 1 januari 2016 nog pas 50 inwoners hiervan opnieuw waren ingeschreven in onze basisadministratie. Dit vindt dus met enige vertraging plaats. Gecorrigeerd hiervoor, een verschil van 350 inwoners, lijkt de bevolking in 2015 in werkelijkheid dus met bijna 200 te zijn toegenomen.

Wat betreft de natuurlijke bevolkingsontwikkeling laat 2015 voor het eerst wel een duidelijke omslag zien. Hielden geboorte en sterfte elkaar met over het algemeen een klein geboorteoverschot in de afgelopen 15 jaar redelijk in balans, het vorig jaar bedroeg het sterfteoverschot 155 inwoners. En dat lijkt na een geboorteoverschot van 2 in 2014 toch echt voorzichtig te duiden op een demografische omslag. Met andere woorden, wanneer geen rekening wordt gehouden met personen die zich van buiten Venlo in Venlo vestigen (zoals de MOE-landers en studenten), dan is er in Venlo sprake van bevolkingskrimp.

Venlo moet het dus in toenemende mate hebben van nieuwe instroom. Opvallend lijkt zich ook hier een bescheiden trendbreuk af te tekenen. In de afgelopen 10 jaar verloor de gemeente Venlo gemiddeld tussen de 300 en 500 inwoners door vertrek naar andere Nederlandse gemeenten. In 2015 bedroeg dit verlies, na een verlies van 579 inwoners in 2014, nog slechts 86 inwoners.

Stedelijke ontwikkeling
Uiteraard zijn wij het afgelopen jaar door gegaan met onze voorbereidingen voor de realisatie van de Greenport Campus (Brightlands Campus). De campusontwikkeling is binnen de regionale programmering aangewezen als de belangrijkste strategische regionale ontwikkeling voor de komende jaren. Verder hebben wij met het nieuw aangetreden provinciebestuur gesprekken gevoerd over een gezamenlijke stedelijke (investerings-) agenda voor Venlo. De uitkomsten van het advies van de heer Gadet zijn hier nadrukkelijk in meegenomen, net als een stevig accent op werkgelegenheid. Zodra deze gesprekken zijn afgerond zullen wij u over de uitkomsten daarvan informeren. Wij verwachten dit te kunnen doen in het voorjaar.

Het afgelopen jaar heeft u, als raad, werk gemaakt van uw ambities om van ‘De Grens’ geen hindernis maar een veelbelovende kans voor de toekomst van Venlo te maken. Met veel belangstellingen volgen wij dit initiatief van uw raadswerkgroep.

Organisatieontwikkeling
In 2015 was er sprake van een kenmerkende wijziging in de doorontwikkeling van de organisatie, mede op basis van een eerste organisatieanalyse bij het aantreden van de nieuwe algemeen directeur. In de doorontwikkeling is er voor gekozen om niet meer een blauwdruk van verandering leidend te laten zijn maar een organisatieontwikkeling die in haar aanpak meer organisch is en recht doet aan de dynamiek van de samenleving. dit vraagt immers wellicht om een meer wendbare organisatie.

De contouren voor deze nieuwe organisatieontwikkeling zijn in 2015 ontwikkeld en verankerd in een nieuwe besturingsfilosofie die als het ware de een prettige lezende 'gebruiksaanwijzing' van de organisatie vormt . Een belangrijk uitgangspunt voor de doorontwikkeling zijn de principes van het C2C circulair ondernemen. Kenmerkend voor het ruimtelijk fysiek domein zijn deze beginselen in 2015 vertaald naar het organisatiedomein en verkend voor het sociaal domein.

Deze invalshoek geeft de organisatie een unieke identiteit en unique selling point voor de ingewikkelde opgave voor de toekomst om daarmee blijvend voorzien te zijn van hoogwaardige arbeid. Daarbij past minder bescheidenheid en een betere vermarkting van de prestatie van de organisatie Venlo en vooral de trots op wat tot stand is gebracht en wat Venlo uniek maakt. Dit is geen wens, maar noodzakelijk gegeven de complexe transitieopgave waarvoor de organisatie voor staat . Ook een noodzaak voor een organisatie die de afgelopen jaren haar gevoel van trots en vertrouwen op onderdelen een beetje lijkt te zijn kwijt geraakt. De transitieopgave die meer kans van slagen heeft in een positieve cultuur, een cultuur van waardering die betrokkenheid en inzet en verbinding voor de toekomt waardeert. Daarmee is eind 2015 een start gemaakt in bijvoorbeeld een bijzondere verfilming van Truuk naë Venlo en worden voorbereidingen getroffen voor bijzondere organisatie projecten die aantonen dat de buitenkant van het stadskantoor (c2c) synchroon is met de werkwijze aan de binnenkant (c2c geïnspireerd)

Naast randvoorwaardelijke aanpassingen in het management domein waarbij meer focus wordt gelegd op focus op samenleving en regio , zijn ook randvoorwaardelijk stappen gezet voor een grotere zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van medewerkers Minder management en betere toerusting van de medewerkers. In 2015 is hierin stevig resultaat behaald door een afbouw van zowel de omvang van de directie al van het management. Facilitering van medewerkers heeft een stevige impuls gekregen in het loopbaancentrum vooruit die niet alleen waardering scoort binnen Venlo maar zich ook in regionale belangstelling mag verheugen

Eind 2015 zijn ook de contouren zichtbaar voor een uniek personeel en organisatiebeleid dan in een bijzondere vorm van Co creatie tot stand is gekomen. Onder de noemer van Nieuw Venloos Peil is in 2015 de basis gelegd voor de flexibele en koersvaste organisatie. Geen vage beloftes maar kritische monitoring van organisatieontwikkeling heeft plaatsgevonden door een nulmeting van medewerkerstevredenheid . Met deze nulmeting wordt gericht de interventies op organisatieontwikkeling gemonitord om daarmee resultaten meer inzichtelijk te maken, inzet te kunnen verantwoorden en te kunnen bijsturen. Daarbij is eind 2015 inzichtelijk dat winst te behalen op terrein van resultaatgerichtheid en informatievoorziening waarop stevig in 2016 wordt ingezet. Veel waardering is voor de inhoud van het werk, die overall in d organisatie leidt tot een zeer positieve score.

Zichtbaar is ook dat met andere werkwijze en nieuwe taken de capaciteit van de organisatie stevig belast wordt. Nieuwe taken, veranderen en vernieuwen als ook meer economische activiteit maakt dat de organisatie fors aan de bak moet m dat dit op onderdelen om extra menskracht vraagt . Niet meer , veelal ook anders en wellicht ook meer in tijd veranderen qua eisen omdat gaandeweg de samenleving ook meer aanzet komt. Dat maakt dat een nieuwe visie op mobiliteit meer passend is voor de toekomst en dat vooral het verandervermogen van medewerkers en de wendbaarheid van de organisatie meer dan ooit gevraagd is.

Naast verbeteren en vernieuwen is in 2015 ook veel aandacht geweest voor onderzoek van organisatieonderdelen, projectuitvoeringen en prestatie van de organisatie. Een 8 tal organisatieonderzoeken zijn op methodisch wijze in eigen beheer uitgevoerd die vervolgens op gevolgd zijn door specifieke verbetertraject

Een verlegging van de organisatie koers dus en een bewustwording dat de teveel traditionele structuurtechnische organisatieaanpak van het verleden niet het succesvolle recept lijkt voor de toekomst. De toekomst vraagt iets anders, echt iets anders en in 2015 is met veel energie de basis voor de verandering gelegd.

Tot slot
Deze beknopte beleidssamenvatting heeft tot doel u, met een paar grote passen, inzage te geven in de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar en aan die zaken waar wij als gemeentebestuur gezamenlijk aan hebben bijgedragen.

Niet in de eerste plaats voor u of voor ons zelf, maar voor onze 100.000 inwoners, onze 100.000 ‘meewerkers’. Wij zijn trots op onze stad, maar nog veel meer op zijn inwoners. Venlo is geen gemakkelijke stad, geen rimpelloze vijver zonder leven, maar een vitale gemeenschap met een enorm potentieel. Een stad met zowel hardnekkige vraagstukken, maar ook met enorme kansen. Het is ook een groeiende stad waarin niet alleen wij ons thuis voelen, maar waar gelukkig ook steeds meer nieuwkomers bij willen horen. Laten we hen hartelijk begroeten en verwelkomen in onze gemeenschap.

Zetelverdeling gemeenteraad

Portefeuilleverdeling College van burgemeester en wethouders
Het dagelijks bestuur van de gemeente Venlo is in handen van het college van
burgemeester en wethouders (B&W). De gemeente Venlo telt zes wethouders. De
burgemeester en de wethouders zijn verantwoordelijk voor een aantal bestuurlijke